Okazuje się, że „Plan Morawieckiego” skuteczniej realizowano w latach, gdy Mateusz Morawiecki był doradcą ekonomicznym Donalda Tuska. Obecnemu premierowi w realizowaniu sygnowanych własnym nazwiskiem programów gospodarczych idzie znacznie gorzej – dowodzi ekspert Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Autorski plan gospodarczy premiera jest w kampanii wyborczej kandydata partii rządzącej na prezydenta wykorzystywany bardzo nieśmiało. Sam Mateusz Morawiecki też jakby zniknął z ekranów telewizyjnych – jeśli pojawia się w relacjach, to niemal wyłącznie w kontekście pandemii koronawirusa. W ostatnich tygodniach Mateusz Morawiecki przestał być „cudownym dzieckiem” partii rządzącej a uwagę opinii publicznej bardziej absorbują sukcesy ekonomiczne małżonki urzędującego premiera i brak oświadczenia o stanie prywatnego majątku, niż sukcesy polskiej gospodarki.
A szkoda. Jeśli bowiem oddzielić fakty od propagandy to podsumowanie „Planu Morawieckiego” wypada bardzo blado. „Z podsumowania, jakie zrobiliśmy w FOR przed wyborami parlamentarnymi w 2019 roku, wynika, że pod względem sześciu z dziewięciu wskaźników wybranych przez Morawieckiego polska gospodarka lepiej radziła sobie za czasów PO-PSL niż za rządów PiS.” – twierdzi Marcin Zieliński, ekonomista FOR. I COVID-19 niczego w tej ocenie nie zmienia – fatalne wyniki większości „flagowych” programów gospodarczych sygnowanych nazwiskiem premiera dowiedzione są danymi sprzed pandemii.
Stępka rdzewiejąca od trzech lat w tym samym miejscu, w którym Mateusz Morawiecki położył ją trzy lata temu, to jeden z symboli a program „Batory” to tylko jeden z projektów „Planu Morawieckiego”, który okazał się wielką propagandową wydmuszką. „Polskie państwo miało dowieść swojej przedsiębiorczości, angażując się we wskazane przez Morawieckiego projekty inwestycyjne jak budowa pełnej gamy polskich dronów („Żwirko i Wigura”), rozwój kompetencji w dziedzinie cyberbezpieczeństwa („Cyberpark Enigma”) czy produkcja maszyn górniczych („Polski Kombajn Górniczy”). Miejsca nie zabrakło również dla produkcji pojazdów komunikacji miejskiej („Luxtorpeda 2.0” – w końcu w jakimś celu znacjonalizowano znajdującą się na skraju bankructwa Pesę) i budowy polskiego promu pasażerskiego („Batory”)” – pisze ekspert Fundacji.
Zalegającej w Szczecinie stępce autor tej krótkiej analizy poświęca więcej miejsca. Przypomina, że pół roku po uroczystym stuknięciu ozdobnym moteczkiem (23 czerwca 2017 r.) Funduszowi Rozwoju Spółek przekazano 200 mln zł na realizację „różnorakich zadań z zakresu szeroko rozumianej gospodarki morskiej”. Rok później FRS przejął od funduszu MARS Stocznię Szczecińską i MSR „Gryfia”, której „w ostatnim półroczu udzielił dwóch pożyczek pieniężnych w niepodanej do publicznej wiadomości kwocie”. Projekt nie posunął się do przodu i nie do końca wiadomo, że co w tej sprawie może wydarzyć się dalej. Jak dotąd żadne z „różnorakich zadań” nie zostało zrealizowane.
Projektem pozostającym wyłącznie w sferze propagandy jest też „Plan Rozwoju Elektromobilności” z marca 2017 r. To słynny milion elektrycznych samochodów, które miały jeździć po polskich drogach do 2025 r. Plan przetrwał w ogłoszonej formie zaledwie 2,5 roku. Tuż przed wyborami parlamentarnymi rząd przyjął „stojącą z nim w sprzeczności „Strategię Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 roku”. Samochodów miało już być nie milion, a 600 tysięcy, i nie elektrycznych ale również hybrydowych i nie do 2025 ale do 2030 roku. Tymczasem trzy lata od ogłoszenia Planu w Polsce zarejestrowano – jak wylicza ekspert FOR – 6,3 tys. elektrycznych samochodów osobowych, co plasuje nas w europejskiej końcówce. Wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin ogłosił co prawda, że „jesteśmy dzisiaj gotowi do tego, żeby te auta produkować”, ale stwierdził również, że nie wiadomo „jak sprzedać te samochody”. Widocznie podpisującemu swój plan trzy lata temu Mateuszowi Morawieckiemu nikt o tym nie powiedział.
FOR przypomina, że wśród celów, które miały być osiągnięte już w tym roku, znalazło się znaczące (do 25% PKB) zwiększenie stopy inwestycji. Tymczasem wskaźnik ten jest dziś gorszy (18,6% PKB na koniec 2019 r.) niż w chwili, gdy PiS przejmował władzę (20% PKB), a w 2017 roku udział inwestycji w polskim PKB był najniższy od 1995 roku. Wynik uzyskany przez premiera Morawieckiego jest o 6,4% gorszy od obiecanego.
Mateusz Morawiecki zapowiedział zwiększenie do 160 mld zł polskich inwestycji zagranicznych. Mniej więcej o połowę, bo w 2015 r. ich wartość wyceniono na 107,3 mld zł, Ale i ten sukces okazał się połowiczny – w dosłownym, nie przysłowiowym tego słowa znaczeniu. Wartość na naszych inwestycji zagranicznych na koniec 2018 roku (ostatnie dostępne dane) spadła do 93,7 mld zł. Była o ponad sześć miliardów niższa, niż w chwili przejmowania przez PiS odpowiedzialności za polską gospodarkę oraz o ponad 66 miliardów mniejsza od tej, jaką obiecał nam premier.
Forum Obywatelskiego Rozwoju – fundacja założona w marcu 2007 r. przez prof. Leszka Balcerowicza, wyłącznego jej fundatora. To think-tank zajmujący się „analizą większości obszarów polityki gospodarczej i prawa oraz, poza diagnozą, tworzenie rekomendacji dla rządzących i dla opinii publicznej”. FOR przygotowuje autorskie raporty dotyczące polityki gospodarczej w Polsce, analizuje trendy i publikacje światowe, komentuje bieżące wydarzenia mające wpływ na gospodarkę. „Punktem wyjścia jest dla nas długookresowy wzrost gospodarczy i stałe poszanowanie zasad państwa prawa”. FOR uczestniczy w konsultacjach społecznych, organizuje seminaria tematyczne, konferencje, spotkania z ekspertami dla studentów, przedsiębiorców, dziennikarzy, promuje i współwydaje książki oraz audiobooki autorów polskich i zagranicznych. Fundacja organizuje szereg wydarzeń edukacyjnych między innymi Szkoły Leszka Balcerowicza dla studentów oraz Komiksy Ekonomiczne – jeden z największych projektów edukacji ekonomicznej w Polsce dla uczniów.
https://for.org.pl/
„W trzecią rocznicę położenia stępki – podsumowanie planu Morawieckiego”. 2020.06.23.
(raj)
