„Nie mamy pieniędzy, nie radzimy sobie i nie potrafimy działać dalej!”

„Stocznia remontowa w Świnoujściu sprzedawana jest na zasadach nierynkowych, po mocno zawyżonej cenie” – przestrzega Zachodniopomorski Klaster Morski. „Czy na pewno drogą do rzeczywistej restrukturyzacji tego przedsiębiorstwa jest jego częściowe unicestwienie, wyprzedaż majątku i likwidacja miejsc pracy?” – zastanawia się mec. Patryk Zbroja. W niedzielę 8 listopada przed bramą świnoujskiego zakładu MSR „Gryfia” SA pojawiła się trumna, zapalono świeczki. Świnoujscy radni PO zażądali zwołania w tej sprawie nadzwyczajnej sesji Rady Miasta Świnoujście. Jak informuje portal iswinoujscie.pl ma się ona odbyć w najbliższy czwartek, 12 listopada (godz. 13.00).

Przypomnijmy. 8 października na stronie internetowej MSR „Gryfia” opublikowano ogłoszenie o rozpoczęciu postępowania przetargowego „w sprawie przeniesienia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych i sprzedaży prawa własności zabudowy nieruchomości, położonych w Świnoujściu przy ul. Ludzi Morza”

Była stocznia – nie będzie stoczni

Przetarg dotyczy zbycia jedynie nieruchomości, nie wspomina się o dokach, maszynach, urządzeniach, nie mówiąc już o pracownikach zatrudnionych w świnoujskim zakładzie MSR „Gryfia” SA. Na dodatek w towarzyszącym ogłoszeniu regulaminie postępowania, dostępnym na stronie stoczni, w pkt. 21 napisano: „Warunkiem udziału w przetargu jest złożenie przez składającego Ofertę oświadczenie o zobowiązaniu się do nieprowadzenia na terenie Przedmiotu postępowania (…) działalności objętej podklasą Polskiej Klasyfikacji Działalności o kodzie 33.15.Z konkurencyjnej wobec Stoczni” Kod 33.15.Z to: „Naprawa i konserwacja statków i łodzi”.

Mówiąc w skrócie – stocznię remontową w Świnoujściu może kupić tylko ktoś, kto nie będzie w niej remontował statków i łodzi.

• Niedopuszczalne jest zmarnowanie takich aktywów gospodarczych – stwierdził marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz i 21 września podpisał z prezydentem Świnoujścia Januszem Żmurkiewiczem list intencyjny o utworzeniu Świnoujskiego Parku Przemysłowego, który mógłby przejąć świnoujski majątek oraz kadrę MSR „Gryfia”.

Prezes Zaremba wszczyna zbycie

To samorządowa oferta dla rządu. Zakłada ona „wydzielenie podmiotu funkcjonującego jako zorganizowana część przedsiębiorstwa” – jak głosi rozesłany po podpisaniu listu komunikat prasowy – przekazanie mu na nieruchomości i środków produkcji znajdujących się na terenie MSR Gryfia S.A. w Świnoujściu i jego komunalizację. Wcześniej konieczne jest wykonanie audytu stanu i struktury aktualnego zatrudnienia pracowników świnoujskiego oddziału Gryfii i przygotowania kadry do przejęcia przez nowy podmiot. Po spełnieniu przez rząd wskazanych w liście intencyjnym warunków samorządy zadeklarowały powołanie Świnoujskiego Morskiego Parku Przemysłowego, do którego trafić miałby majątek firmy i jej pracownicy. Kolejnym krokiem miałoby być pozyskanie zewnętrznych, prywatnych, krajowych i zagranicznych dzierżawców oraz inwestorów przy aktywnym udziale Centrum Inicjatyw Gospodarczych Urzędu Marszałkowskiego i Wydziału Rozwoju Gospodarczego i Obsługi Inwestorów Miasta Świnoujście. Pracownicy ŚMPP mogli by być przenoszeni do poszczególnych dzierżawców i inwestorów.

Samorządowa oferta współpracy pozostała bez odpowiedzi. Nie pierwsza, nie ostatnia niestety. Tymczasem gotowość wsparcia wyraził również Zachodniopomorski Klaster Morski – stowarzyszenie zrzeszające blisko 80 podmiotów gospodarki morskiej Pomorza Zachodniego, działających głównie w sektorze stoczniowym i offshore. Nie mylić z Klastrem Morskim Pomorza Zachodniego, bo klastry morskie mamy w Szczecinie dwa. Widać na Pomorzu Zachodnim siła w wielości, nie w jedności.

„LIST OTWARTY Zarządu Klastra dot. zamiaru likwidacji stoczni MSR GRYFIA w Świnoujściu”, wysłany 4 listopada do zarządu Funduszu Rozwoju Spółek SA (formalnego właściciela szczecińskiej remontówki), to pierwsza oficjalna reakcja organizacji samorządu gospodarczego naszego regionu w tej sprawie. „Sukcesów” ekipy niegdysiejszego ministra Marka Gróbarczyka w gospodarce morskiej regionu nie skomentowały dotąd publicznie: Business Club Szczecin, Loża Szczecińska Business Centre Club, Zachodniopomorski Oddział Krajowej Izby Gospodarki Morskiej ani też Północna Izba Gospodarcza, reklamująca się jako największa izba gospodarcza w Polsce.

• Decyzja o sprzedaży ww. nieruchomości oraz likwidacja stoczni w Świnoujściu we wskazanym powyżej trybie w sposób istotny podważy nie tylko zasady rynkowej konkurencji, ale i będzie miała istotny wpływ na stan zachodniopomorskiej gospodarki morskiej jako takiej – stwierdza Zarząd ZKM, w imieniu którego pismo podpisał prezes dr inż. Andrzej Montwiłł. Z kilku powodów może też, zdaniem przedsiębiorców, zostać uznana za niedozwoloną pomoc publiczną.

Po pierwsze dlatego, że sprzedawane są tylko nieruchomości, bez infrastruktury. Oznacza to faktyczne zakończenie działalności stoczniowej w Świnoujściu, likwidację 200 stoczniowych miejsc pracy i zlikwidowanie lub ograniczenie łańcucha dostaw dla ponad 100 kooperantów świnoujskiego zakładu.

Po drugie – ponieważ, jak czytamy w dokumentacji przetargowej, warunkiem udziału w postępowaniu jest złożenie przez oferenta oświadczenia o zobowiązaniu się do nieprowadzenia na terenie „Przedmiotu postępowania (…) działalności objętej podklasą Polskiej Klasyfikacji Działalności o kodzie 33.15.Z konkurencyjnej wobec Stoczni” Kod 33.15.Z to: „Naprawa i konserwacja statków i łodzi”. Mówiąc w skrócie – stocznię remontową w Świnoujściu może kupić tylko ktoś, kto nie będzie w niej remontował statków i łodzi.

Po trzecie – wartość sprzedawanego gruntu wyceniono na 58 mln zł. To, zdaniem Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego, wartość „nierynkowa i co najmniej zawyżona”. Jeśli nieruchomość nabędzie np. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA, mający status spółki użyteczności publicznej, to transakcja taka może nosić znamiona pomocy publicznej. W skrócie rzecz ujmując Klaster wyraża obawę, czy kupienie przez jeden podmiot państwowy od drugiego podmiotu państwowego po nierynkowej, mocno zawyżonej cenie nie zostanie uznane za niedozwoloną pomoc publiczną. A jak to się kończy – mniej więcej wiadomo.

„Jako Zachodniopomorski Klaster Morski mamy duże doświadczenie w działaniach na rzecz pozyskiwania funduszy unijnych dla firm stoczniowych, integrowania środowiska stoczniowego a członkowie Klastra mają szerokie kontakty z sektorem stoczniowym w Europie budując, w różnym stopniu zaawansowania, jednostki pływające i kooperując z szeregiem firm stoczniowych i offshore” – deklaruje dr Andrzej Montwiłł ale nie ma, jak dotąd, informacji o tym, by w kręgach rządowych chciano z tego doświadczenia i z tych kontaktów skorzystać.

Na inny aspekt tej sprawy zwraca uwagę mec. Patryk Zbroja – prawnik specjalizujący się w prawie cywilnym i gospodarczym, w tym związanym z obsługa podmiotów gospodarki morskiej i przemysłu jachtowego. „Przy likwidacji zorganizowanej części przedsiębiorstwa – poza przychodem, które pewnie głównie pokryje bieżące straty niż będzie jakimkolwiek impulsem inwestycyjnym, pojawiają się też koszty” – napisał 4 listopada br. na swoim blogu (patrykzbroja.pl) – „Trzeba przecież nie tylko rozbroić teren, przetransportować maszyny i urządzenia (w tym doki) chyba na wyspę do Szczecina, następnie je uruchomić (no chyba że nie ma takiej potrzeby). Trzeba również zapłacić odprawy odchodzącym pracownikom w ramach zwolnień grupowych (w dość niepewnym dla wszystkich covidowym czasie).
Na marginesie, nie sposób nie odnieść wrażenia, że aspekt społeczny i socjalny takich działań spółki nie był raczej w ogóle przedmiotem zbyt głębokich rozważań.
Najgorsze dla spółki, a przy tym branży i regionu, jest jednak to, że przekaz w międzynarodowy rynek idzie jasny! Nie mamy pieniędzy, nie radzimy sobie i nie potrafimy działać dalej!”.

• Nie zgadzamy się na likwidację Stoczni i sprzedaż w aktualnym trybie – informuje klub radnych Koalicji Obywatelskiej w świnoujskiej radzie miasta i na najbliższy czwartek (11 listopada) zwołuje sesję nadzwyczajną Rady Miasta Świnoujście. Radni chcą kolejny raz apelować do Rządu RP o ratowanie miejsc pracy.

W niedzielę 8 listopada przed bramą Morskiej Stoczni Remontowej w Świnoujściu pojawiła się trumna. Zapalono świeczki. Nad trumną – plansza z wypowiedzią Krzysztofa Zaremby z 30 listopada 2017 r. „Nie ma mowy o zwolnieniach pracowników” – powiedział obecny prezes MSR „Gryfia” SA w Polskim Radio Szczecin.

Rafał Jesswein.